İzmir ’in Çeşme ilçesinde toplam tutarı 1.2 milyar lirayı bulunan 460 megavatlık 11 rüzgâr enerjisi santralı projesi ‘dinleme’ye takıldı. Bölgede rüzgâr enerjisi yatırımları için 2005’te harekete geçilmişti. Ancak önce TEİAŞ’ın iletim hattı kurması için bekleyiş başladı. Daha sonra bu hattın kurulmasını bizzat üstlenerek TEİAŞ’a karşı yükümlülük altına giren 11 rüzgâr enerjisi santralı projesi sahibi şirketlerin yöneticileri, bu kez de Genelkurmay’dan izin alması gerektiğini öğrendi.
‘Uygundur’ sevinci yarım kaldı
Çeşme Belediyesi’ne iletilen yazıda kurulacak trafo ve aktarma merkezleri ile santralların yaydığı frekansların bölgedeki radar ve dinleme faaliyetlerine etkisinin araştırılması istendi ve araştırmanın TÜBİTAK tarafından yapılacağı kaydedildi.
Genelkurmay Başkanlığı’nın ’uygundur’ yönündeki raporları firmalara ulaşmaya başlayınca sevinç yaşayan yatırımcılar, bu kez de Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) “MİT için de inceleme yapılması gerekiyor” haberini aldı.
Yatırımcı iki ateş arasında bırakıldı
Bu gelişmeler karşısında şaşıran yatırımcı, bir yandan da TEİAŞ’a yükümlülüklerini yerine getirmek için yatırımlara devam ediyor. Genelkurmay’ın resmi raporlarını vermek için MİT’in raporlarını da beklemek isteyen EPDK’ya tepki gösteren yatırımcılar, durumu ‘işkence’ olarak tanımlıyorlar.
Genelkurmay’ın isteğinin kendilerine 2009’da ulaştığını, enerji santrallarının Ovacık’taki dinleme istasyonu faaliyetlerini engelleyip engellemediği tespit edilene kadar firmaların beklediğini hatırlatan CHP ’li Çeşme Belediye Başkanı Faik Tütüncüoğlu’na göre aynı araştırmanın MİT için yapılması, zaman kaybına neden olabilir.
MİT’e devir olunca….
Ortadoğu ’nun da en kapsamlı dinleme ve izleme üslerinden biri olan Genelkurmay Elektronik Sistemler (GES) Komutanlığı’nın MİT’e devredilmesiyle, rüzgâr enerjisine yeni düzen geldi. MİT, rüzgâr santrallarının elektronik sistemleri etkilediğini belirterek stratejik önem sebebiyle santralların kurulmadan önce görüşünün alınması talebini bu yılbaşında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na iletti. Görüşmelerin ardından MİT, EPDK, TÜBİTAK ve Enerji Bakanlığı arasında yeni bir protokol hazırlandı. Kurumlar arası imzaya açılan protokole göre EPDK tarafından alınan rüzgâr enerjisi lisans başvuruları artık MİT’e gönderilecek. TÜBİTAK ise yetkili kurum olarak rüzgâr santrallarının olası etkilerini inceleyecek. Santrallar stratejik bölgeleri etkilerse yatırıma seçenek sunulacak. Tesisin taşınması için maliyetler istenecek. Yatırımcının bedeli ödemesi durumunda kurumun kendi tesisini taşımasıyla yatırıma izin verilecek.
Kocagöz: Rüzgâr akıyor, Türk bakıyor
ABK Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Barış Kocagöz: MİT ile TÜBİTAK yeniden protokol yapacak, bir de onlar bakacak. Anlayacağınız rüzgâr akıyor, Türk bakıyor. Bu bize sürpriz oldu. (…) Böyle bir işkence yok. Genelkurmay EPDK’ya bildiriyor, (rapor) bize gelmiyor. Benim firmamın görüşleri geldi, uygun bulunduğunu da biliyorum. Kurumlarda kullanayım, yol alayım istiyorum. Güvenlik tabii çok önemli ama enerji bağımlılığının da ülke güvenliği için acil olduğunu unutmasınlar. Enerjinin yarısını dışardan sağladığımız da göz önünde bulundurulmalı.
Sivri: Bu kez daha hızlı olur umudundayım
Enda Enerji Holding Yönetim Kurulu Başkanı Samim Sivri: Bütün tahsisler Başbakanlık’a bağlandı. Bu yüzden MİT görüşü de istendiğini tahmin ediyorum. Bunun zamanla aşılacağını tahmin ediyorum. Bana göre rüzgâr santrallarıyla her taraf dolacak ama delik deşik ettirmek de istemiyorlar. Bu işler biraz birbirine bağlı. Bu kez daha hızlı olur umudundayım. Yaşanan son olaylara baktığınızda bunlar sıkıntılı şeyler. Herhalde düşünülen başka unsurlar var ki mecburen MİT’e de sormak isteniyor. Düşünün olayın nasıl, nerede, ne şekilde doğacağı belli değil.
Tütüncüoğlu: İkinci araştırmaya gerek yok
CHP ’li Çeşme Belediye Başkanı Faik Tütüncüoğlu: Bölgedeki yatırımlar ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacak ve enerji bağımlılığını azaltacak. Genelkurmay bir araştırma yapmışsa ikinci bir araştırmaya gerek yok diye düşünüyorum. Bu tür gelişmeler yatırımcıların iştahını etkiler. Şu anda belediye olarak bize bir görev düşmüyor ama aynı araştırmanın iki kez yapılmasına gerek var mı bilemem. Bu tür gelişmeler zaman kaybına neden olabilir.
Yatırım için bekleyen 12 firma: ABK Enerji-Ağaoğlu Enerji-Ayen Enerji-Çalık Enerji-Egenda Enerji-Hassas Enerji-Lodos Enerji-Ortan Enerji-Sagap Eskim Enerji- Üçgen Enerji- Yaylaköy Enerji-Yapısan Enerji
