Dinozorların yok oluşunun ardından yüzyıllar sonra, insan kaynaklı faktörlerden ötürü yüzlerce canlı türü ya yok oldu, ya da varlığı tehlike içinde yaşıyor.

Canlı Türlerinin Yok Olmasına Neden Olan Faktörler:

• Küresel Isınma
• Kimyasal zirai ilaçlar
• Doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi
• Bilinçsiz avlanma
• Çevre kirliliği
• Barajlar
• Erozyon
• Sulak alanların kurutulması

Bu sayılanlara ek olarak sanayileşme ve kentleşmenin getirdiği birçok yan neden canlı türlerinin yok olmasında etkili oluyor. 2020 - 2030 yıllarına kadar dünyadaki canlı türlerinin en az %20'sinin yok olabileceği düşünülüyor. Olası bir nükleer savaşta dahi neredeyse aynı sonuçların ortaya çıkacağını belirten yetkililer, yaşanan kirlenme ve diğer faktörlerin ne derece ciddi boyutlara ulaştığının altını çiziyor.

Nesli Tükenen Canlılar İçin Neler Yapılıyor?
Türleri Yaşatma Komisyonu' (Species Survival Commission - SSC); türleri, neslinin tükenme tehlikesi açısından sınıflandırmak amacıyla, çeşitli tehdit kategorileri oluşturmuştur. Bu kategorilerden herhangi birine ait olan canlılar Kırmızı Bültenlere ve Kırmızı Veri Kitaplarına (kırmızı-alarm verilen türler için) dahil edilmektedir. Bu sayede nesli tükenme tehlikesi altında olan canlılar daha yakından takip edilmektedir.
Bu kategoriye dahil olan canlılar için aşağıdaki belirtilerin görülmesi gerekiyor.
- Popülasyon ve Habitat Azalması,
- Habitat Alanında azalma,
- Popülasyon Bölünmesi veya Ayrılması,
- Popülasyon sayısında azalma
- Popülasyon Yaşam şartlarının değişmesi.
- Türün yetişkin birey sayısının 50'nin altına düşmesi.

Türkiye'nin Tür Potansiyeli:
Türkiye faunasında (hayvan toplulukları), 134 memeli, 450 kuş, 105 sürüngen, 22 kurbağa, 127 tatlı su balığı, 384 deniz balığı olmak üzere toplam 1220 omurgalı tür olduğu biliniyor.

Türkiye'de Nesli Tükenme Tehlikesinde Olan Canlılar:
Ülkemizde bukalemun, kurt, kelaynak, deniz kaplumbağası, akdeniz foku, tilki, step tavşanı, yaban kedisi gibi hayvan türlerinin yanında;
kardelen, gül soğanı, sıkleman ve karçiçeği gibi bitki türlerinin nesli tükenme tehlikesi altındadır.

Türkiye'de Nesli Tükenmiş Canlılar:
Kaplan, panter, aslan, Asya fili, yaban öküzü ve çıta, başı çekiyor. Türkiye'de kaplan türü hakkında son kayıt, 1970'de Hakkari Uludere'deki avlama sonrasında tutuldu. Anadolu'da İ.Ö. 51 yılından beri yaşadığı bilinen parsla ilgili 1946'da İzmir'de kayda alınan fotoğraf, son örnek oldu. Anadolu'nun Batı, Orta, Güney ve Güneydoğu bölgelerinde 12. yüzyılın sonuna kadar yaşadığı bilinen aslan ise en son 19. yüzyılın ikinci yarısında görüldü. Asya fili ve yaban öküzü, Anadolu'da, İ.Ö 1. yüzyıl başlarına kadar yaşadı. Güneydoğu Anadolu'da yaşayan çita ise 19. yüzyıldan sonra görülmedi.

Dünyada Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Canlılar:
Dünya üzerinde Koala, deniz kaplumbağası, flamingo, yunuslar, pandalar, leopar, caretta caretta kaplumbağası, mavi balina

• Kutup ayısı (Ursus maritimus), 2006 yılında hassas türden tehlike altındaki tür kategorisine geçti. Kutup bölgesindeki buzulların erimesiyle yaşam alanı tehlike altına girmiştir. Tahminlere göre kutup bölgesindeki bu durum değişmezse önümüzdeki 45 yıl içinde türde yüzde 30'luk bir azalma olacak ve sonunda da tümüyle yok olacak.
• Vatoz (Manta birostris), belgesellerden aşina olunan eşsiz bir canlıdır. Suda kanat çırparcasına süzülen bu deniz canlısının türü, denizlerdeki kirlenme, avlanma vs. nedenlerle tehlike altındadır.
• Verreaux’s sifaka lemur (Propithecus verreauxi), Madagaskar'a özgü bir türdür ve kararlı bir orman habitatında yaşayabilmektedir. Kömür üretimi ve orman kesimi ile yaşadığı bölge tehlike altına girmiştir. Aynı zamanda adanın bazı bölgelerinde avlanmaktadır.
• Gri balina (Eschrichtius robustus), Kuzeybatı pasik gru balina. Halen 50 yetişkin bireyden daha az kaldığı düşünülmektedir. Bu tür tamamen yok olacak derecede avlanmıştır.
• Siyah çizgili albatros (Thalassarche melanophrys), 21 albatros türünün hepsi neslinin tükenmesi tehdidiyle karşı karşıyadır. Balıkçı ağları tür için ciddi tehdit oluşturmaktadır.
• Kısa gagalı yunus (Delphinus delphis), Akdeniz alttürüdür. Son 40 yıl içinde türün nüfusu aşırı avlanma ve yaşam alanlarının bozulması sonucu %50 düşmüştür