05.08.2008
Son 28 yılda 15 hidroelektrik santrali yapan TEMSAN'da (Türkiye Elektromekanik Sanayi A.Ş), dere ve akarsulardan enerji üretimini gerçekleştirmek amacıyla mikro ve mini türbin imalatı yapıyor.
            

TEMSAN A.Ş. Fabrika Müdürü Haşim Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1980 yılında Diyarbakır'da kurulan TEMSAN'ın amacının elektrik üretim ve dağıtımında kullanılan malzemelerinin imalat ve montaj üretimini yapmak, hidroelektrik santralleri kurmak ve işletmek olduğunu söyledi.
Bu konularda faaliyet gösteren çok uluslu firmalar ile konsorsiyum kurarak hidroelektrik santrallerinin elektro mekanik tesisatının projelendirilmesi, imalatı, montajı ve hizmete alma çalışmalarını gerçekleştirdiklerini kaydeden Kaya, fabrikanın 60 bin metre karesi kapalı olmak üzere toplam 1 milyon 800 bin metre karelik alan üzerine kurulu olduğunu kaydetti.
Fabrikadaki tezgahların Türkiye'de nadir bulunduğunu, 100 ton taşıma ve 12 metre çapında dik tornalama işleme kapasitesine sahip tezgahların bulunduğunu vurgulayan Kaya, fabrikaya bağlı 3 atölyede hidroelektrik santralin yapımı için gerekli malzemelerin üretimlerinin gerçekleştiğini anlattı.
Kamu kuruluşu olarak bu çalışmaları yapan tek fabrika olduklarını, fabrikalarında 450 kişinin çalıştığını bildiren Kaya, son yıllardaki başarılı çalışmaları sayesinde dünyaya açıldıklarını belirtti.
Barajların bakım çalışmalarını da yaptıklarını ifade eden Kaya, şöyle dedi:
''Fabrikamızda su türbinleri, vanalar, baraj kapakları gibi baraj yapımı için gerekli malzemeleri üretiyoruz. Son 28 yılda Türkiye genelinde 15 hidroelektrik santralin yapımını gerçekleştirerek, işletmeye alınmasını sağladık. Bu santrallerde yılda toplam 2 milyar kilovat saat enerji üretimi gerçekleşiyor. Bu sayede ülkemize yıllık 100 milyon dolar katkı sağladık. Şimdi Ordu, Kahramanmaraş, Balıkesir, Aydın ve Muş'ta kurulacak hidroelektrik santraller için üretim yapıyoruz. Ayrıca, çimento fabrikalarının her türlü çelik imalatlarını da yapıyoruz. Özellikle bölgede çimento fabrikalarına hizmet veriyoruz. Ayrıca, şimdiye kadar 30'a yakın trafo merkezini kurduk.''
En Küçük Akarsuyu Bile Enerjiye Dönüştürmek Mümkün
TEMSAN tarafından ülke genelinde en küçük bir akarsuyu değerlendirmek amacıyla Genel Müdürlük tarafından bir çalışma başlatıldığını anlatan Kaya, dere ve akarsulardan enerji üretimini gerçekleştirmek amacıyla mikro ve mini türbinlerinin hem tasarım dizayn hem de imalatlarını yaptıklarını söyledi.
Bu çalışma konusunda olumlu ve güzel sonuçlar aldıklarını belirten Kaya, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Diyelim ki mezraanızda köyünüzde bir dere var ve bunu enerjiye dönüştürmek istiyorsunuz. Ona uygun üretimi yaparak suyun enerjiye dönüşümünü sağlayacağız. Çalışmanın amacı en küçük akarsuyu enerjiye dönüştürmektir. Bunun için küçük bir türbin ve jeneratör yapılıyor. Bunu dere veya akarsu üzerinde kurarak elektrik enerjisi üretimi yapılıyor. Bundan 100 ile 1000 kw arasında enerji üretimi gerçekleşiyor. Bu sistemin kurulum maliyeti de çok düşüktür. Bu rahat bir şekilde vatandaşın hizmetine sunuyoruz. Elde edilen elektrik enerjisini vatandaşlar kendi tesislerinde de kullanabilir. Örneğin balıkçılık tesislerinde değerlendirilebilir. Vatandaşın kurduğu bir fabrikanın yanından dere yatağı geçiyorsa vatandaş kendi enerjisini üretebilir.''
Denizli de bir vatandaşın kurduğu balık çiftliğinde TEMSAN'ın ürettiği mikro türbini kurarak kesintisiz ve bedava elektrik enerjisi kullanmanın keyfini yaşadığını bildiren Kaya, isteyen vatandaşın kendi enerjisini üretebileceğini söyledi.
Yabancı Firmaların İlgisi Yoğun
Yeni Hükümet döneminde özellikle de Enerji Bakanı Hilmi Güler ve TEMSAN Genel Müdürü Osman Kadakal'ın girişimleriyle TEMSAN'ın enerji konusunda dünyaya açıldığını anlatan Kaya, çok sayıda yabancı firmanın fabrikalarını ziyaret ederek, enerji alanında yatırım yapmak istediğini vurguladı.
Enerji yatırımları konusunda yurt dışındaki firmalardan teklif alıp verdiklerini bildiren Kaya, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Romanya, Hollanda, Çin, Brezilya, Almanya, Avusturya, Nijerya, Madagaskar gibi ülkelerdeki firmalarda yaptığımız ortak çalışmalarımız var. Bu gibi ülkelerin firmaları çalışmalarımıza yoğun ilgi gösteriyor. Bazı yabancı firmalar ile Türkiye'de kurulacak baraj ile ilgili çalışmaları da ortak bir şekilde yapıyoruz. Yabancı firmaların fabrikaya olan ilgisi artmıştır. Çalışmalarımız konusunda iddialıyız. TEMSAN enerji konusunda dünyaya açılmış durumdadır.''