2. Ek 1'de yer alan Taraflar, Montreal Protokolü Tarafindan düzenlenmemis bulunan ve havacilik ve deniz yakit tankerlerinden kaynaklanan sera gazlarinin emisyonu/yayimini sinirlandirilmasi veya indirilmesini gözetecekler ve bu amaçla sirasiyla Uluslararasi Sivil Havacilik Örgütü ve Uluslararasi Denizcilik Örgütü ile beraber çalisilacaktir.
3. Ek 1'de yer alan Taraflar bu Madde kapsamindaki politika ve önlemleri uygulamaya çalisacaklardir. Burada ters etkilerin en aza indirilmesine önem verilecek ve Kongre'ye iliskin Madde 3 göz önünde bulundurularak iklim degisikligi üzerindeki ters etkiler, Uluslararasi ticaret üzerindeki etkiler ve diger Taraflar üzerindeki sosyal, çevresel ve ekonomik etkiler (özellikle gelismekte olan ülke Taraflar ve bilhassa Kongre'ye iliskin Madde 3 Fikra (8) ve (9) da belirtilenler) buna dahil olacaktir. Bu Protokol Taraflari'nin bir araya geldigi Taraflar Toplantisi'nda, uygun görüldügü taktirde, daha ileri bir adim atarak bu Fikra hükümlerini gerçeklestirilmesi tesvik edilecektir.
4. Bu Protokol Taraflari'nin bir araya geldigi Taraflar Toplantisi farkli ulusal kosullar ve muhtemel etkileri dikkate alarak yukaridaki Fikra (1)(a)bakimindan yararli oldugu kararina vardigi taktirde, söz konusu politika ve önlemlerin koordinasyonu için gerekli yol ve yöntemleri ele alacaktir.
MADDE 3
1. Ek 1'e yer alan Taraflar, bireysel veya müsterek/ortak olarak, Ek A'da siralanan sera gazlarina iliskin toplam antropojenik/insan türümsel karbondioksit es deger emisyonu/yayimi Ek B'de sayisallastirilan emisyon sinirlamasi ve indirimi taahhütleri geregince belirlenen ve hesaplanan miktarlari, bu Madde hükümleri geregince ve 2008 ila 2012 yillari arasindaki seviyenin 1990 yili seviyeleri en az %5 altinda olacagi perspektifiyle, asmayacaktir.
2. Ek 1'de yer alan bütün Taraflar 2005 yilina kadar bu protokol kapsamindaki taahhütlerini yerine getirmek konusunda gözle görülür bir ilerleme kaydedecektir.
3. Dogrudan insan kaynakli toprak kullanimi degisikligi ve orman faaliyetlerden (1990 yilindan bu yana agaçlandirma, agaç takviyesi ve dikimi ile sinirli olmak kaydiyla) kaynaklanan ve her bir taahhüt süresi içinde karbon stoklarindaki dogrulanabilir degisiklikler olarak ölçülebilen, sera gazi emisyonlarindaki net degisiklikler Ek 1'de yer alan her bir Tarafa iliskin bu Madde kapsamindaki taahhütlerini karsilamak için kullanilacaktir. Bu faaliyetlerle iliskili olarak, sera gazi emisyonlari seffaf ve dogrulanabilir biçimde rapor edilecek ve Madde 7 ve 8 e uygun olarak gözden geçirilecektir.
4. Bu Protokol Taraflari'nin bir araya geldigi Taraflar Toplantisi'nin birinci toplantisindan/oturumundan önce, Ek 1'de yer alan her bir Taraf, bilimsel ve teknolojik tavsiye amaçli yardimci bir organin incelemesine sunulmak üzere 1990 yilindaki karbon stoklari seviyesine iliskin Verileri saglayacak ve sonraki yillar içinde karbon stoklarinda meydana gelebilecek degisikliklerin tahmin edilmesini saglayacaktir. Bu Protokol Taraflari'nin bir araya geldigi Taraflar Toplantisi, ilk toplantisinda veya bundan sonra ne zaman olabilirse, asagidaki konularla ilgili usul, kilavuz ve kurallar üzerinde karar alacaklardir : Sera etkisi yaratan gaz emisyonlarinda, degisikliklerle ilgili insan kaynakli ek faaliyetler, sinkler kullanilarak tarimsal topraklarda tasfiye, toprak kullanima iliskin degisim ve orman siniflarinin Ek 1'de yer alan Taraflar için belirlenmis miktarlara eklenmesi ve çikartilmasi - ki bu sonuncusu için, belirsizlikler, raporlamada seffaflik, dogrulanabilirlik, Iklimsel Degisiklik konusunda Devletler arasi Panele iliskin metodolojik çalisma,Taraflar Toplantisi'na iliskin kararlar ve Madde 5'e uygun olarak Bilimsel ve Teknolojik Tavsiye amaçli Yardimci Organ Tarafindan saglanan tavsiyeler. Söz konusu bir karar, ikinci ve daha sonraki taahhüt dönemlerinde uygulanacaktir. Herhangi bir Taraf, birinci taahhüt dönemi için ilave insan kaynakli faaliyetler konusunda söz konusu karari uygulama yoluna gidebilir,ancak bu faaliyetler 1990 yilindan bu yana gerçeklesmis olmalidir.
5. Ek 1'de yer alan ve Taraflar Toplantisi 9/CP.2 karari uyarinca ikinci toplantisinda tespit edilen baz yili veya dönemine sahip piyasa ekonomisine geçis sürecinde olan ekonomiler kendi taahhütlerini yerine getirmek için bu Madde kapsamindaki baz yili veya dönemini kullanacaktir. Kongre'ye iliskin Madde 12 kapsaminda birinci ulusal bildirimini henüz gerçeklestirmemis olan ve Pazar ekonomisine geçis süreci içinde olan Ek 1'de yer alan herhangi bir Taraf, bu Madde kapsaminda taahhütlerinin yerine getirilmesi amaciyla tarihsel baz yil veya 1990'dan baska süre kullanmak istegini de bu Protokol Taraflari'nin bir araya geldigi Taraflar Toplantisina bildirecektir. Bu Protokol Taraflari'nin bir araya geldigi Taraflar Toplantisi bu bildirimin kabul edilip edilmeyecegine karar verecektir.
6. Bu Madde haricinde bu protokol kapsamindaki taahhütlerin yerine getirilmesinde bu Kongre'ye iliskin Madde 4, Fikra (6) göz önünde bulundurularak, Ek 1'de yer alan bu Protokol Taraflari'nin bir araya geldigi Taraflar Toplantisi tarafindan, piyasa ekonomisine geçme süreci içinde olan ekonomilere belirli bir derecede esneklik saglanacaktir.
7. 2008'den 2012'ye kadar olan birinci sayisallastirilmis emisyon sinirlamasi ve indirimi taahhüdü döneminde, Ek 1'de yer alan ve her bir Taraf için belirlenen miktar 1990 yili veya baz yil veya yukaridaki Fikra(6) 'ya uygun olarak belirlenen bir dönemde Ek A'da siralanan sera gazlarina iliskin toplam antrofogenik/insan türümsel karbondioksit emisyon degerinin 5 ile çarpilmasi ile elde edilen sonuç için Ek B'de açiklanan yüzdeye esdegerdir. Ek 1'de yer alan Taraflar (ki bunlar için toprak kullanimi degisimi ve ormanciliga 1990 yilinda sera gazi emisyonun net kaynagini olusturmaktadir) 1990 yili emisyonlari baz yili veya süresi/periyodu içine 1990 yili emisyonlarinda baz yili veya kaynaklariyla toplam antropogenik/insan türümsel karbondioksit esdegeri emisyonlari dahil edilecektir), belirlenen miktarlarin hesaplanmasi amaciyla toprak kullanimi degisiminden yine 1990 yilinda sinkler kullanilarak gerçeklestirilen tasfiyeler bundan indirilecektir. |
